Na czym polega zdrowienie we Wspólnocie Anonimowych Jedzenioholików?

Pierwszy mityng Anonimowych Jedzenioholików odbył się w 1960 roku w Los Angeles. Od tamtego czasu Wspólnota prężnie się rozwinęła. Aktualnie funkcjonuje ponad 6,500 grup w 75 krajach, zaś liczba członków przekracza 60 tys. Wspólnota działa również w Polsce, a pierwszy mityng Anonimowych Jedzenioholików (wtedy Anonimowych Żarłoków) w naszym kraju odbył się 19 grudnia 1990 roku w Warszawie, w Domu Kultury Rakowiec.

Program wspólnoty Anonimowych Jedzenioholików – jak podano na jej oficjalnej stronie internetowej – jest skierowany do osób cierpiących na kompulsywne objadanie się i oferuje zdrowienie na trzech poziomach: fizycznym, emocjonalnym i duchowym. Dwunastokrokowy program zdrowienia wzorowany jest na programie Anonimowych Alkoholików i – podobnie jak ruch AA – AJ nie jest związane z żadną publiczną ani prywatną instytucją, ruchem politycznym, ideologią ani doktryną religijną. Nie zajmuje również stanowiska wobec spraw spoza Wspólnoty. W AJ nie ma obowiązkowych składek ani innych wymaganych opłat. Wspólnota utrzymuje się sama poprzez dobrowolne datki uczestników oraz sprzedaż literatury.

W mityngach może uczestniczyć każdy, kto uważa, że ma problem z jedzeniem, niezależnie od objawów zaburzenia. Jedynym warunkiem uczestnictwa w AJ jest pragnienie zaprzestania kompulsywnego jedzenia. Zatem w mityngach mogą uczestniczyć także osoby cierpiące na bulimię i anoreksję. Lista mityngów AJ znajduje się na stronie http://anonimowijedzenioholicy.org/mityngi/ .

Jak powstało AJ?

W styczniu 1960 roku trzech mieszkańców Kalifornii zaczęło się regularnie spotykać, aby wzajemnie pomagać sobie w rozwiązaniu problemów z jedzeniem. Wcześniej próbowali oni najróżniejszych sposobów, ale bezskutecznie. Program, który zastosowali – i który ma zastosowanie również dziś – jest spokrewniony z programem Anonimowych Alkoholików.

Główne założenia

Podstawą programu zdrowienia Anonimowych Jedzenioholików jest abstynencja. Jej członkowie przyznają, że w przeszłości nie byli w stanie kontrolować kompulsywnego objadania się i porzucili przekonanie, że wszystko, czego potrzebują, by móc jeść normalnie to „odrobina silnej woli”. Pozwala im to utrzymywać abstynencję od objadania się. AJ oferuje nowym członkom wspólnoty wsparcie w radzeniu sobie zarówno z fizycznymi, jak i emocjonalnymi aspektami kompulsywnego objadania się. Akceptują każdy plan jedzenia, o ile jest uzasadniony z medycznego punktu widzenia.

Anonimowość sprawia, że w AJ zasady działania są zawsze ważniejsze od osobistych ambicji. Status społeczny i ekonomiczny członków nie ma znaczenia: wszyscy są po prostu jedzenioholikami. Anonimowość na poziomie prasy, radia, telewizji i innych mediów pozwala im mieć pewność, że ich przynależność do Wspólnoty nie zostanie ujawniona.

AJ nie jest też związane z żadnym wyznaniem. Dwunastokrokowy program zdrowienia określany jest jako „duchowy”, ponieważ opiera się na wewnętrznej przemianie. Wśród członków AJ znajdują się wyznawcy różnych religii, jak również ateiści i agnostycy.

Wspólnota dwunastokrokowa

Dwanaście Kroków AJ, stworzonych na podstawie idei Anonimowych Alkoholików – to serce programu zdrowienia członków tej wspólnoty. Kroki – jak podają oni na swojej stronie internetowej – proponują nowy sposób życia, umożliwiający jedzenioholikowi funkcjonowanie bez nadmiernego jedzenia, a dzięki nim osoby uzależnione mogą prowadzić szczęśliwe, produktywne życie. Kroki stanowią podstawę, na której zbudowane zostało AJ. Poniższe punkty to adaptacja tekstu Dwunastu Kroków Anonimowych Alkoholików za zgodą Służb Światowych AA:

Dwanaście Kroków Anonimowych Jedzenioholików

Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec jedzenia i że przestaliśmy kierować naszym życiem.
Uwierzyliśmy, ze Siła większa od nas samych może przywrócić nam zdrowie.
Postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, jakkolwiek Go pojmujemy.
Zrobiliśmy gruntowny i odważny obrachunek moralny.
Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów.
Staliśmy się całkowicie gotowi, aby Bóg uwolnił nas od wszystkich wad charakteru.
Zwróciliśmy się do Niego w pokorze, aby usunął nasze braki.
Zrobiliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim.
Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, z wyjątkiem tych przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych.
Nadal prowadziliśmy obrachunek moralny, z miejsca przyznając się do popełnionych błędów.
Dążyliśmy poprzez modlitwę i medytację do coraz doskonalszej więzi z Bogiem, jakkolwiek Go pojmujemy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia.
Przebudzeni duchowo w rezultacie tych Kroków, staraliśmy się nieść posłanie innym jedzenioholikom i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach.

Dwanaście Tradycji, według których funkcjonuje AJ

Dwanaście Tradycji to zasady postępowania, zapewniające płynne funkcjonowanie, trwanie i rozwój licznym grupom, z których składa się AJ. Tradycje są tym samym dla grup, czym dla jednostki są Kroki. Zasady te również mają swoje korzenie w AA. Poniżej adaptacja tekstu Dwunastu Tradycji Anonimowych Alkoholików za zgodą Służb Światowych AA:

Nasze wspólne dobro powinno być najważniejsze, wyzdrowienie każdego z nas zależy bowiem od jedności Anonimowych Jedzenioholików.
Jedynym i najwyższym autorytetem w naszej wspólnocie jest miłujący Bóg, jakkolwiek może się On wyrażać w sumieniu każdej grupy; nasi przewodnicy są tylko zaufanymi sługami, oni nami nie rządzą.
Jedynym warunkiem przynależności do AJ jest pragnienie zaprzestania kompulsywnego jedzenia.
Każda grupa powinna być niezależna we wszystkich sprawach, z wyjątkiem tych, które dotyczą innych grup lub AJ jako całości.
Każda grupa ma jeden główny cel: nieść posłanie jedzenioholikowi, który wciąż jeszcze cierpi.
Grupa AJ nigdy nie powinna popierać, finansować ani użyczać nazwy AJ żadnym pokrewnym ośrodkom ani jakimkolwiek przedsięwzięciom, ażeby problemy finansowe, majątkowe lub sprawy ambicjonalne nie odrywały nas od głównego celu.
Każda grupa AJ powinna być samowystarczalna i nie powinna przyjmować dotacji z zewnątrz.
Działalność we wspólnocie AJ powinna na zawsze pozostać honorowa, dopuszcza się jednak zatrudnianie niezbędnych pracowników w służbach AJ.
Anonimowi Jedzenioholicy nie powinni nigdy stać się organizacją, dopuszcza się jednak tworzenie służb i komitetów bezpośrednio odpowiedzialnych wobec tych, którym służą.
Anonimowi Jedzenioholicy nie zajmują stanowiska wobec problemów spoza ich wspólnoty, ażeby imię AJ nigdy nie zostało uwikłane w publiczne polemiki.
Nasze oddziaływanie na zewnątrz opiera się na przyciąganiu, a nie na reklamowaniu; musimy zawsze zachować osobistą anonimowość wobec prasy, radia, filmu, telewizji oraz wszelkich innych publicznych form komunikacji medialnej.
Anonimowość stanowi duchową podstawę wszystkich naszych Tradycji, przypominając nam zawsze o pierwszeństwie zasad przed osobistymi ambicjami.

Narzędzia zdrowienia

Członkowie wspólnoty AJ korzystają z narzędzi zdrowienia, które są pomocne w pracy z programem. Są to: plan jedzenia, sponsorowanie, mityngi, telefonowanie, pisanie, literatura, plan działania, anonimowość i służba.

Plan jedzenia pomaga utrzymywać abstynencję od kompulsywnego jedzenia. Narzędzie to pozwala radzić sobie z fizyczną stroną choroby i pomaga osiągnąć fizyczne wyzdrowienie. W ramach sponsorowania prosi się sponsora – osobę o długim stażu we Wspólnocie – o pomoc w realizowaniu programu zdrowienia na wszystkich trzech poziomach: fizycznym, emocjonalnym i duchowym. Mityngi dają z kolei okazję, aby porozmawiać z innymi o wspólnym problemie. Poza tradycyjnymi mityngami AJ oferuje również mityngi telefoniczne i internetowe. W radzeniu sobie z trudnymi stanami emocjonalnymi pomocny może być również kontakt telefoniczny ze sponsorem lub innymi członkami wspólnoty, natomiast wyrażenie myśli i uczuć w formie pisemnej pomaga lepiej zrozumieć zachowania i reakcje. Z kolei codzienne czytanie literatury wspólnotowej wzmacnia zdrowienie i pomaga żyć zgodnie z zasadami programu Dwunastu Kroków i Dwunastu Tradycji. Plan działania to proces rozpoznawania i wdrażania możliwych do wykonania działań, które są konieczne, aby podtrzymać osobistą abstynencję oraz emocjonalne, duchowe i fizyczne zdrowienie. Anonimowość jest narzędziem, które gwarantuje, że osobiste ambicje nie będą przedkładane nad zasady funkcjonujące w AJ, a wszystko co zostanie usłyszane na mityngach pozostanie w tajemnicy. Pełnienie służby poprawia znów jakość zdrowienia. Członkowie AJ mogą pełnić ją po prostu przychodząc na mityngi, ustawiając krzesła, rozkładając literaturę, rozmawiając z nowo przybyłymi. Na poziomie powyżej grupy można służyć jako przedstawiciel grupy, przewodniczący jednego z komitetów, delegat na Zgromadzenie Regionu lub na Konferencję Służb Światowych.

Oprac. Dorota Bąk

Źródło: Oficjalna strona wspólnoty AJ w Polsce: http://anonimowijedzenioholicy.org/