Regulacja emocji w zaburzeniu z napadami objadania się

Najczęściej występującą formą zaburzeń odżywania jest zaburzenie z napadami objadania się (binge eating disorder, BED). Jak podają najnowsze badania, dotyczy pomiędzy 2 a 5% i jest znacząco wyższe wśród osób z nadwagą bądź otyłością – w tej grupie sięga aż 30%. Co więcej BED trzykrotnie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.

Najnowsze badania pokazują, że u większości pacjentów z BED (67–79%) współwystępują zaburzenia psychiczne. Są to najczęściej zaburzenia afektywne oraz lękowe.

Czym charakteryzuje się BED?

Zaburzenie z napadami objadania się polega na występowaniu nawracających, niekontrolowanych epizodów objadania się, definiowanych jako spożywanie w określonym czasie (np. w ciągu dwóch godzin) znacznie większej ilości jedzenia, niż zrobiłaby to większość osób w podobnych okolicznościach i czasie. Aby zdiagnozować BED, epizody objadania się muszą występować co najmniej raz w tygodniu przez okres 3 miesięcy. W raporcie wskazano także, że nasilenie zaburzenia określa się poprzez liczbę napadów gwałtownego jedzenia w ciągu tygodnia. Może być to więc zaburzenie:

łagodne (1–3 napady),
umiarkowane (4–7 napadów),
ciężkie (8–13 napadów) oraz
bardzo ciężkie (14 napadów i więcej)

Warto podkreślić, że napadów nie poprzedza fizyczny głód. Charakterystyczna dla tego zaburzenia jest także utrata kontroli nad ilością i jakością pochłanianego pokarmu oraz trudność w zakończeniu czynności jedzenia pomimo odczuwanego dyskomfortu związanego z przepełnieniem. Dlatego właśnie wiele epizodów objadania się odbywa się potajemnie i w samotności, w niezwykle szybkim tempie, a towarzyszy im poczucie wstydu.

Jak podkreślają autorzy raportu, osoby z BED mają świadomość utraty kontroli nad ilością spożywanego pokarmu i to właśnie prowadzi do poczucia winy, obrzydzenia i odrazy względem siebie. Pojawia się więc element subiektywny w postaci cierpienia osoby cierpiącej z powodu tego zaburzenia. To, co odróżnia zaburzenie z napadami objadania się od innych form zaburzeń odżywiania, to brak elementu kompensacyjnego. Przykładowo – w przypadku bulimii jest to prowokowanie wymiotów lub nadużywanie środków przeczyszczających.

Zaburzenie z napadami objadania się może zwiększać ryzyko otyłości oraz jej konsekwencje, tj. choroby serca, nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca typu 2. Oprócz fizjologicznej strony, pojawiać się mogą także dolegliwości na tle psychicznym, jak choćby próby samobójcze.

Regulacja emocji u osób z BED

Z badań wynika, że deficyty w regulacji emocji odgrywają znaczącą rolę w pojawieniu się oraz utrzymywaniu zaburzeń odżywiania. Mowa tu o emocjach, jakie osoba odczuwa, jak ich doświadcza oraz w jaki sposób je wyraża.

Przeprowadzone badania neuroobrazowe okazały się być niespójne. Większość z nich sugeruje nadmierną wrażliwość układu nagrody, podczas gdy inne – zmniejszoną. Niemniej odnotowano zmiany w tym obszarze, co pozwala łączyć elementy i zakładać, że zmiany w obszarze nagrody przekładają się na zaburzenia odżywiania.

Znacznie jednak bardziej obrazowe są badania empiryczne. Wynika z nich, że pomiędzy 69% a 100% pacjentów z BED zapytanych o przyczynę epizodów objadania się wymieniło obniżony nastrój. Naukowcy idą nieco dalej, używając w dalszych analizach pojęcia takiego jak „negatywny afekt” bezpośrednio przekładającego się na napady objadania. Pod tym pojęciem kryją się różnorodne komponenty, takie jak: nastrój depresyjny/smutek, lęk, gniew.

Na tej podstawie zakłada się, że pacjenci ze zdiagnozowanym BED, jako że mają trudności z regulowaniem negatywnych emocji, używają objadania się, aby poradzić sobie z tymi emocjami i poczuć ulgę.

Strategie regulacji emocji w BED

Osoby wykorzystują objadanie się jako sposób na zmniejszenie natężenia negatywnych emocji, z powodu braku bardziej adaptacyjnych strategii ich regulacji. Jak radzą sobie osoby z BED? Pierwsza ze strategii ma charakter adaptacyjny, a więc prowadzi do skutecznego rozwiązania problemu. Pozostałe dwie są nieadaptacyjne.

poznawcza reinterpretacja (reappraisal), definiowana jako zmiana znaczenia sytuacji celem zmiany reakcji emocjonalnej na tę sytuację. Chodzi więc o ponowną ocenę sytuacji, by zmienić jej znaczenie emocjonalne.
tłumienie (suppression). Pojawia się w momencie, kiedy emocja jest już w pełni ukształtowana. Jest to dobre rozwiązanie krótkoterminowe, ale zawodzi w dłuższej perspektywie, bowiem odsuwanie od siebie myśli prowadzi finalnie do ich intensyfikacji. Zatem strategia ta ma skutek odwrotny od zamierzonego.
ruminacja (rumination). Strategia ta polega na nieustannym, biernym skupianiu myśli na sobie oraz swojej sytuacji w samokrytyczny oraz pesymistyczny sposób. Stanowi próbę zrozumienia i rozwiązania własnych problemów, jednak ostatecznie nie generuje rozwiązań.

Negatywne emocje oraz deficyty w ich regulacji odgrywają znaczącą rolę w omawianym zaburzeniu. Osoby z rozpoznaniem BED częściej stosują nieadaptacyjne strategie regulacji emocji. Cechuje je ponadto większa intensywność emocji oraz większa labilność emocjonalna ze skłonnością do depresji. Trudności z regulowaniem emocji mogą być więc czynnikiem ryzyka leżącym u podstaw różnych form psychopatologii.

Źródło:

http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_6_2021/1433Walenda_PsychiatrPol2021v55i6.pdf

Fot. Thought Catalog, Unsplash.com