Nie taka gra straszna – rodzaje gier komputerowych

Nim zabronimy bądź ograniczymy dziecku dostęp do gier komputerowych,  warto najpierw zorientować się, w jakiego rodzaju gry dziecko gra i które z nich są faktycznie niebezpieczne. Podstawowa orientacja w rodzajach gier i prawach nimi rządzących może pomóc nawiązać kontakt z dzieckiem i ustalić zdrowe zasady korzystania z komputera i sieci.

Dostęp do gier
Jeśli chodzi o sposób dostępu do gier, to dzielą się na gry online (korzystamy z nich za pomocą przeglądarki internetowej),  free to play  (są dostępne do legalnego pobrania z Internetu. Czasami wymagają jednak dokupienia poszczególnych elementów gry) i gry, które w całości kupujemy.

Rodzaje gier
Istnieje wiele różnych podziałów gier. Najważniejsze to gry strategiczne, RPG, sportowe i tzw. strzelanki.

Gry strategiczne
Polegają przede wszystkim na planowaniu działań, które będzie się wykonywać, by osiągnąć cel i wygrać. Gry strategiczne często osadzone są w konkretnych realiach historycznych bądź nawiązują do autentycznych wydarzeń. Na przykład gra Camp heroes została stworzona na bazie wydarzeń historycznych I i II wojny światowej. Pojawia się w niej np. atak na Normandię. Zadaniem gracza jest przejmowanie punktów strategicznych zaznaczonych  na mapie. Trzeba tak zaplanować tworzenie i ruchy swoich wojsk, by osiągnąć wyznaczone cele. Nie zawsze najbardziej „pracochłonne” rozwiązanie okazuje się najskuteczniejsze. Wszystko jest kwestią obranej strategii. Gra się z innymi osobami, przez sieć (można się umówić ze znajomymi albo grać z przypadkowymi osobami – multiplayer), a nawet z komputerem (z którym, jak zapewniają gracze, jest łatwiej wygrać). Czasem gra się w drużynach, więc trzeba umieć współpracować, by osiągnąć cel.
Gry strategiczne, choć mogą budzić niepokój ze względu na stawiane przed graczem cele militarne, mogą uczyć planowania i zachęcać do zdobywania wiedzy historycznej. W niektórych grach można wejść w specjalną zakładkę i poczytać o planach misji, ilości wojsk, rodzajach broni podczas autentycznych wydarzeń historycznych.

RPG – gry przygodowe
Ich znakiem rozpoznawczym jest struktura oparta o światy fantastyczne, w których przeżywa się przygody i realizuje misje. Zazwyczaj grający ma swoją postać albo ją tworzy. W grze np. Metin 2 mamy cztery postaci do wyboru. Celem grającego jest obrona swojej wioski przed atakami ludzi z innych wiosek i kamieniami Metin – plagą, która  chce przejąć cały stworzony w grze świat. Za sukcesy w grze, np. zabicie „potworka” dostaje się nagrody – elementy uzbrojenia do wyboru. Podobnie jak w przypadku wielu innych gier, gra się „na punkty i etapy”. Osiągnięcie 40 – go etapu zajmuje ok.  półtora miesiąca, przy grze średnio półtorej godziny dziennie.
W grze The Elder Scrolls Skyrim celem jest eliminacja groźnych smoków, które chcą zniszczyć krainę.  Zadaniem grającego jest przeżycie  ataków i uratowanie  świata Skyrim. W tej grze tworzy się całkowicie swoją postać – jej rasę, wygląd, a nawet wydawane przez nią dźwięki (można być nawet kotem). Postać podejmuje tzw. misje fabularne, które trzeba „obowiązkowo” przejść i misje poboczne, realizowane wtedy, gdy gracz chce, by postać zdobyła dodatkowe doświadczenie i stała się silniejsza.
Gry RPG wymagają czasu i zaangażowania, ponieważ ich fabuły są z reguły rozbudowane. Tego rodzaju gry rozwijają wyobraźnię, ćwiczą refleks i zręczność (gdy sytuacja w grze nagle się zmienia i staje się niebezpieczna, trzeba szybko i skutecznie się obronić, naciskając właściwe przyciski).

Sportowe
Oparte są na autentycznych wydarzeniach sportowych na świecie. Np. FIFA, najpopularniejsza gra, poświęcona jest piłce nożnej. Występują w niej  istniejące w rzeczywistości drużyny sportowe.  Gra się całą drużyną, a nie pojedynczą postacią, ale grający ma możliwość wymiany zawodników. Istnieje też tryb „zostań gwiazdą”. Wówczas gracz wciela się w jednego zawodnika, a pozostałymi sportowcami kieruje komputer. Podczas meczu można zaplanować akcje, jakie będzie się przeprowadzać, ale zazwyczaj gracze tego nie robią, grają „na żywioł”.
Gry sportowe to zazwyczaj gry  rozrywkowe i zręcznościowe – w danym momencie, gdy trzeba np. szybko odebrać piłkę, należy szybko nacisnąć właściwy klawisz.

Strzelanki
W tego typu grach, jak mówią nastolatki, „dostaje się broń i strzela”. Wygrywa ten gracz, który pierwszy zabije przeciwnika. Kontekst historyczny, umiejętność budowania strategii czy współpracy z innymi nie ma znaczenia. Do tzw. strzelanek należą np. gry Be Gone czy Counter-Strike.

Czy kontrolowanie rodzaju gier jest najważniejsze?
Niezależnie od tego, które rodzaje gier rodzic uzna za bezpieczne czy nawet rozwijające dla swojego dziecka, warto pamiętać, że kluczowy pozostaje stosunek dziecka do grania i relacja z dorosłym, a nie rodzaj samej gry.
Całkowite zabronienie dostępu do gier jest trudne. Ważne jest ustalenie i egzekwowanie zasad rozsądnego korzystania z komputera w ogóle. Sprowadza się do dbania o zachowanie proporcji między graniem a innymi formami spędzania czasu wolnego, a nade wszystko stałego utrzymywania kontaktu bliskiego, emocjonalnego z dzieckiem.

Paulina Ilska