Uzależnienie od sieci i social mediów a zdrowie fizyczne i psychiczne
W dzisiejszych czasach Internet jest powszechnie dostępny. Jednocześnie – jak pokazują statystyki – coraz więcej osób, zwłaszcza młodych, korzysta z niego w sposób problemowy. Już w 2016 roku wśród badanej młodzieży 21 proc. przejawiało niski lub umiarkowany poziom ryzyka uzależnienia od Internetu, a 4 proc. – wysoki. Nieustannie trwają prace badawcze nad kolejnymi zagadnieniami związanymi z korzystaniem z Internetu i mediów społecznościowych. Badacze z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego pochylili się nad kolejnym aspektem. Wyniki badań poniżej.
Media społecznościowe to dla wielu ludzi ważny środek komunikacji. Wykorzystywane są one w celach zawodowych, prywatnych, rekreacyjnych czy informacyjnych. Mowa tu przede wszystkim o portalach Facebook, Twitter, Instagram, TikTok, LinkedIn oraz MySpace.
Zdrowie psychiczne i fizyczne
Naukowcy określili czynniki predestynujące użytkowników Internetu i Facebooka do uzależnienia. Ich zdaniem są to m.in. wysoki poziom neurotyzmu, narcyzm, niskie poczucie własnej wartości, mała otwartość na nowe doświadczenia, lęk społeczny i samotność. Podkreślają również, że młody wiek jest czynnikiem ryzyka, dlatego badania nad e-uzależnieniem oparli na tej grupie wiekowej (12-25 lat).
W wymiarze psychicznym badano poziom zaburzeń depresyjnych, z kolei w wymiarze fizycznym – zaburzenia snu. Dlaczego sen? Otóż stanowi on 1/3 życia człowieka, a jego niedobór czy też zaburzenia mogą prowadzić do zaburzeń funkcjonowania organizmu, a w konsekwencji – do problemów zdrowotnych, które wpływają negatywnie na ogólną sprawność fizyczną organizmu.
Wykazano, że uzależnienie od Internetu i Facebooka współwystępuje z problemami ze snem. Jak pokazują badania, korzystanie z mediów przed snem może powodować bezsenność.
Jednocześnie badacze zauważyli, że osoby dotknięte depresją są bardziej skłonne do nadmiernego korzystania z Internetu i Facebooka oraz częściej doświadczają zaburzeń snu. Doszli również do wniosku, że zaburzenia depresyjne są jednym z tych czynników, które mogą prowadzić do nadmiernego korzystania (a nawet uzależnienia) z Internetu. Osoby cierpiące na depresję mogą bowiem próbować radzić sobie z negatywnym nastrojem poprzez nadmierne korzystanie z Internetu.
Uzależnienie od Internetu i Facebooka a cechy osobowości
Z zebranych danych wynika, że osobowość odgrywa ważną rolę w procesie uzależnienia od sieci. Jak twierdzą badacze sumienność jest najsilniejszym negatywnym predyktorem uzależnienia od Internetu. Istotnymi cechami okazują się także ugodowość (osoby tolerancyjne i sympatyczne są mniej podatne na uzależnienie) i ekstrawersja (charakterystyczna w tej grupie wiekowej. Starsi badani będący ekstrawertykami „uciekali” z sieci na rzecz kontaktów bezpośrednich).
Badaniu poddano również intelekt oraz otwartość na nowe doświadczenia. W obu przypadkach również zauważono zależność. Ich niski poziom także może prowadzić do uzależnienia od Internetu.
Fot. Tim Bennett, Unsplash.com