Jak młodzi prezentują swoje JA w social mediach?
Internet jest popularną formą kreacji siebie, pozwala zaistnieć i konstruować swoją tożsamość za pomocą różnych serwisów internetowych. Badanie przeprowadzone przez Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy pozwala przyjrzeć się temu, jak młodzi prezentują swoje JA w sieci.
Zjawisko lifestreamingu i jego wpływ na tożsamość
Zjawisko lifestreamingu oznacza intensywne korzystanie z nowych mediów elektronicznych i obecność na więcej niż jednej platformie społecznościowej. Użytkownicy social mediów generują strumień danych eksponujących własne Ja, co sprowadza się do systematycznego relacjonowania zdarzeń życiowych poprzez publikowanie i udostępnianie informacji na swój temat.
Młodzi mieszkańcy Bydgoszczy pod lupą
1541 uczniów bydgoskich szkół ponadgimnazjalnych, urodzonych w latach 1997-2002 wzięło udział w badaniu na temat zjawiska lifestreamingu. Zdecydowana większość badanej młodzieży (99%) posiada dwa lub więcej profili na różnych portalach społecznościowych i komunikatorach (Facebook, Instagram, Youtube, Twitter, Snapchat, Messenger). Największy odsetek osób zadeklarował, że posiada łącznie sześć profili w social mediach (27%), nieco mniejszy (25%) – że takich profili ma aż siedem.
Co uczniowie pokazują w mediach społecznościowych?
Dane tożsamościowe zamieszczane na profilach badanych są zróżnicowane. 16 proc. badanych deklaruje, że udostępnia swoje położenie. 71 proc. uczniów pozostawia na swoim profilu informacje o sobie, z których można się dowiedzieć podstawowych danych (imię, nazwisko, płeć, rok urodzenia, miejsce zamieszkania, nazwa szkoły, do której aktualnie uczęszczają, nazwy szkół, do których uczęszczali, status w związku), w jakich wydarzeniach wezmą udział lub jakimi wydarzeniami interesują się najbardziej. Dla 56 proc. młodych osób profil na portalu społecznościowym jest miejscem zamieszczania swoich prywatnych zdjęć, z czego blisko 9 proc. badanych co miesiąc lub częściej zmienia swoje zdjęcie profilowe. 89 proc „lajkuje” zdjęcia, linki oraz komentarze innych osób.
Powody, dla których badana młodzież zamieszcza online te informacje, są różne. 78 proc. stwierdziło: „robię tak, bo wszyscy moi znajomi tak robią”. 30 proc. uczniów uważa, że publikowanie danych tożsamościowych jest sposobem na wypromowanie się, zostanie zauważonym. 27 proc. badanych, uważa, że dzięki takiej aktywności mogą wyrażać i podkreślać swoją wyjątkowość, oryginalność, indywidualność.
Postrzeganie siebie w sieci
Uczniowie zostali zapytani o to, jakimi osobami są w świecie wirtualnym. Część z nich jest zdania, że w sieci są tą samą osobą, co w świecie realnym. Inni twierdzą, że w sieci są lepszą wersją siebie – kreują się na piękniejszych, śmielszych, komunikatywniejszych. Z zebranych danych wynika, że badani za pomocą mediów społecznościowych zaspokajają potrzebę akceptacji, uznania, autopromocji, uzyskania popularności. Sieć jest dla młodych osób przestrzenią, w której mogą wyrazić siebie, swoje myśli, opinie, sprzeciwić się, zademonstrować swój bunt, ale też sprowokować, czy po prostu zwrócić na siebie uwagę poprzez bycie innym od reszty osób. Większość badanej młodzieży, budując swój wizerunek w sieci wzoruje się na profilach innych osób. Długo przeglądają profile swoich znajomych i innych osób w sieci zanim sami coś opublikują. Z przeglądanych profili czerpią pomysły, jak poprawić swoje konto, jakie zdjęcia dodać, jak się na nich upozować, jakie zastosować filtry, aby uzyskać jak najlepszy odbiór, itp.
Sposób kreowania przez młodzież własnego wizerunku w sieci
Badana młodzież ma świadomość, że własne konto/profil w sieci należy prowadzić z namysłem, dlatego stara się kreować swój wizerunek w sposób odpowiedzialny. Starają się kontrolować wpisy, które publikują w sieci oraz ślady swojej internetowej obecności.
Dla większości badanych uczniów publiczna artykulacja Ja stanowi ważny wymiar ich tożsamości. Wśród zdecydowanej większości istnieje silna potrzeba wykorzystywania nowych technologii komunikacyjnych, by oznajmiać innym swoje stany emocjonalne, zainteresowania czy poglądy.
Źródło:
„Zjawisko lifestreamingu jako droga do poszukiwania i konstruowania tożsamości młodych osób. Statusy tożsamościowe i style tożsamości młodych osób a nadmierne korzystanie przez nich z sieci społecznościowych”, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, 2017-2018